EM – “triumvirat mikroorganizama
Ključ otkrića tehnologije efektivnih mikroorganizama (EM) je određeno skladno grupisanje triju osnovnih komponenti: fotosintetskih, bakterija mliječne kisjeline i kvasaca. Kvantitativno, fotosintetske bakterije čine malu komponentu EM-a, ali funkcionalno predstavljaju ključ za način na koji EM djeluje. Mlječnokisjelinske bakterije i kvasci stvaraju partnerstvo sa fotosintetskim bakterijama, što je za nauku ranije bilo neobjašnjivo, jer se radi o sinergiji aerobnih i anaerobnih mikroorganizama. Na takve opaske, tvorac EM Tehnologije prof. dr Teruo Higa, znao je reći da to nije neprirodna već natprirodna kombinacija mikroorganizama.
Taj „savez“ ovih triju grupacija omogućava drugim grupama korisnih mikroorganizama da budu funkcionalne pod uslovima u kojima inače ne bi uspijevali ili čak preživjeli. Aktinomicete, korisne gljivice i bakterije koje vezuju slobodni azot iz atmosfere glavni su saveznici osnovnog „trijumvirata“ (fotosintetskih bakterija, bakterija mliječne kiseline i kvasaca).
Kada se dodaju u okolinu, efektivni mikroorganizmi (EM) deluju na pojačavanje aktivnosti drugih korisnih mikroorganizama, bilo onih koji su već prisutni u okruženju, ili onih koji su slučajno prisutni u EM kulturama. Tu se ubrajaju bakterije koje probavljaju celulozu, mnoge vrste aerobnih bakterija, pseudomonade, Rhizobium sp. i korisne gljivice poput mikorize i Tricoderma sp. i mnoge druge. EM kao mikrobni inokulant pomaže u povećanju ukupne živosti i vrste i raznolikosti korisne mikro flore u zemljištu ili bilo kojem okruženju u kojem se EM primjenjuje.
Istovremeno, aktivnosti EM-a proizvode supstance i nusproizvode koji su vrlo korisni za hranu u zemljištu i za okolinu. Te korisne supstance uključuju mnogo enzima, organskih kisjelina, vitamina, aminokiselina, helatnih mikrohranjivih sastojaka i drugih faktora rasta koji pogoduju odnosu zemljišta i biljke. Pozitivan uticaj ovih tvari koje izlučuju korisni mikroorganizmi, aktivirani upotrebom EM, važan je isto kao i aktivnosti mikroorganizama u samom EM-u u stvaranju uslova za zdrave usjeve.
Od početnog otkrića ove tehnologije dolazi do evolucije u razumijevanju prirode i svojstava EM-a kao novog alata za stvaranje održive poljoprivrede i okoline. U prvo vrijeme, EM se koristio kao mikrobiološki inokulant opšte namjene za primjenu na usjeve. Ubrzo je otkriveno da bi EM mogao imati koristi i kod uzgoja stoke.
Kako se EM počeo široko koristiti, opažanja su sugerisala da efektivni mikroorganizmi imaju dodatna svojstva osim vrste i broja korisnih mikroorganizama u kulturama. Posmatranje učinaka upotrebe EM na alate, opremu i uređaje pokazuje snažan antioksidacijski karakter. Ova antioksidativna sposobnost EM-a dovela je do novih primjena i razvoja novih oblika proizvoda. Istraživanje ovih novih oblika i primjene dovelo je do proučavanja fizike EM-a. Uloga „nuklearne magnetne rezonance“ (nmr) kao važnog svojstva EM kultura i proizvoda, posebno EM ekstrakata i EM keramike, aktuelna je tema istraživanja.
Ova kao i druga naučna istraživanja o efektivnim mikroorganizmima se nastavljaju i neprestano šire. U nekim zemljama vladine agencije su se uključile u podučavanje poljoprivrednika i drugih grupa o prednostima primjene EM-a tako da se njegova upotreba proširila na milione domaćinstava i hiljade farmi širom svijeta. Za očekivati je da i naša država Crna Gora prepozna interes i na državnom nivou se uključi u ovaj proces i iskoristi sve benefite i mogućnosti koje se nude…