Homeostaza je sposobnost sistema da održava ravnotežu svojih funkcija i komponenti. Na primjer, kada nam je vruće, tijelo ispušta kapi znoja kako bi se rashladilo i temperaturu dovelo na prosječnu (37°C ili 37,5°C). S druge strane, kada nam je hladno, tijelo drhti, tako da mišići stvaraju toplotu i podižu tjelesnu temperaturu do prosječne – normalne. Ova pojava naziva se termalna homeostaza (balans) čime se u organizmu omogućava nesmetano funkcionisanje kompletnog sistema. Ovo je samo jedan od brojnih primjera homeostaze u ljudskom tijelu. Većina njih je autonomna i njima upravlja nervni sistem, ali ono što je zajednički mehanizam za sve ove procese je: “Smanjite – ako je nešto previsoko, ili povećajte – ako je nešto prenisko“.

Primjer termalne homeostaze kod čovjeka Foto: eduinput.com

Isti koncept homeostaze važi i za ekosisteme koji su predmet proučavanja ekologije tj. odnos između živih bića i njihovog okruženja. Šume, biljne i životinjske vrste ne rastu neograničeno, već, u zavisnosti od temperature i količine svjetlosti, varira njihovo rađanje odnosno smrtnost. I u jednom i u drugom slučaju oni bivaju dio ekosistema. Ekološki odnosi kao što su “predacija, parazitizam, uzajamnost”, ili funkcije kao što su “hibernacija i migracija” dio su homeostaze ekosistema, koji nastoji da održi ravnotežu tako da ne postoji nedostatak materije i energije.

Osamdesetih godina prošlog vijeka japanski profesor, dr Teruo Higa, otkrio je da poljoprivredni ekosistem ima ključnu vezu sa zemljišnim i biljnim mikroorganizmima. Ovaj odnos je dio mehanizma mikrobne homeostaze o kome se decenijama prije toga nije vodilo računa, a koji je osnova uspjeha svake poljoprivredne aktivnosti.

Nakon dugogodišnjeg istraživanja, dr Higa je razvio mikrobiološki “koncern” – skup više od sto probiotičkih sojeva, širom svijeta poznat kao EM, tehnologija efektivnih mikroorganizama™.

Proučavajući odnose između fizičkih, hemijskih i bioloških komponenti zemljišta i biljaka kao i djelovanje EM-a u uspostavljanju prirodne ravnoteže u različitim ekosistemima, otkriveno je više mogućnosti za primjenu, kao što su: stočarstvo, upravljanje organskim otpadom, upravljanje otpadnim vodama, čišćenje, biokonstrukcija, zdravlje ljudi… Cilj je uvijek isti – postići homeostazu sistema.

Prof. dr Teruo Higa

Iz godine u godinu objavljuju se izvještaji o istraživanjima naučnika širom svijeta o simbiozi (zajedničkoj koristi) koju sve životinje i biljke imaju sa mikroorganizmima – bakterijama i gljivicama. Tako, danas s pravom možemo reći, da je to ključni uslov za pravilno funkcionisanje poljoprivrednih ekosistema, a to potvrđuju i sljedeće naučne činjenice:

• Mikroorganizmi se u poljoprivrednim ekosistemima javljaju u obliku mikrobnog konzorcijuma (mikrobiota), jer u prirodi ne postoji “super bakterija” ili “super gljivica”. Svaki od ovih mikroorganizama pojedinačno ima tačno definisanu funkciju u sistemu “biljka/životinja-zemljište-mikrobiom”, a mikrobna homeostaza je zadužena da popravlja svaku neravnotežu koja može nastati.
• Svake godine se otkrivaju novi odnosi simbioze u samim biljkama – unutar stabljike, okolo korijena, na cvjetovima, plodovima, sjemenu… Osim toga otkrivena je simbioza sa mikrobiotom koja je u samoj vodi, vazduhu i zemljištu, tako da se može reći da je to “win-win” kombinacija, ali samo pod uslovom da su ovi konzorcijumi mikroorganizama u ravnoteži.
• Postoji evolutivni odnos korijena biljaka sa mikroorganizmima u zemljištu koji traje hiljadama godina. On omogućava mikrobima u zemljištu da od korijena dobiju eksudate (tečnosti) bogate šećerima (ugljenim hidratima), koje oni koriste kao izvor energije za svoj metabolizam (hranjenje, razmnožavanje, migraciju). Ovi mikroorganizmi zauzvrat proizvode organske kiseline koje otapaju minerale u zemljištu omogućavajući korijenu ishranu zavisno od potreba same biljke.
• Veća raznolikost mikroorganizama u konzorcijumu omogućava ne samo diverzifikaciju funkcija koje vrše bakterije i gljivice, već sprječava da takozvani “patogeni” budu opasni. Po prirodi stvari ne postoje “dobri” i “loši” mikroorganizmi, već taj odnos reguliše mikrobna homeostaza uspostavljajući njihovu ravnotežu, kontrolišući tako neke negativne pojave i procese.

Zahvaljujući efektivnim mikroorganizmima (EM) hiljade i hiljade proizvođača širom svijeta uživaju u prednostima ove biotehnologije. Dodavanjem EM probiotičkih sojeva mikroorganizama u zemljište oni funkcionišu kao bio-čistači fizičkih, hemijskih i bioloških parametara čime se postiže prijeko potrebna mikrobna homeostaza. To doprinosi optimizaciji proizvodnje, smanjenju zdravstvenih problema (koji najčešće nastaju primjenom “hemije”), pojačanju imunološkog sistema ljudi, a prije svega vraćanju zdravlja zemljištu i plodovima koji iz/od njega nastaju.

Izvor: embioterra.com